هرچند که دسر وعده ثابتی در منو غذایی ما ایرانی‌ها نیست و چندان به رسمیت شناخته نمی‌شود؛ اما هستند کسانی که در میان ما پیش‌غذا و غذای اصلی را تنها به عشق وعده دسر میل می‌کنند! اصلاً شاید خود شما یکی از دلباختگان دسر باشید یا حداقل در میان عزیزانتان کسی از علاقه‌مندان به این وعده سبک، خوشمزه و خوش‌رنگ و لعاب باشد! در هر صورت داشتن یک فهرست مرتب و دسته‌بندی شده از انواع دسرها می‌تواند به شما کمک کند تا با سرعت عمل بالاتری برای انتخاب و تهیه دسر مورد علاقه خود اقدام کنید.

دسرها از متنوع‌ترین وعده‌های غذایی هستند که شاید تاکنون حتی اسم یک صدم آن هم به گوشتان نخورده باشد! دنیای متنوع دسرها با انواع پودینگ، شیرینی، کیک، تارت میوه، ژله، کرم، کیک و… از لذیذترین بخش‌ها در هر وعده غذایی است که می‌توان چه در خانه و چه در رستوران امتحان کنید. از آنجایی که شاید دوست داشته باشید در خانه دسر آماده کنید اما نمی‌دانید چه دسری باب ذائقه و متناسب با زمان شماست، تصمیم گرفتیم در ادامه این مقاله دسته‌بندی مختصر مفیدی از محبوب‌ترین دسرهای ایرانی و فرنگی ارائه دهیم که قطعاً از درست کردن و خوردنشان لذت خواهید برد؛ اما پیش از آن اجازه دهید به توضیح کوتاهی درباره دسر بپردازیم.

دسر چیست؟

به طور کلی می‌توان گفت دسر یک خوراکی سبک، در حجم کم و با طعمی شیرین است که از 40 دقیقه تا 4 ساعت پس از صرف وعده اصلی میل می‌شود. هرچند که عموم مردم به اشتباه تصور می‌کنند وعده دسر باید دقیقاً پس از غذا برای هضم زودتر وعده اصلی سرو شود.

پس از بررسی فرهنگ غذایی مردم در کشورهای مختلف دریافتیم که حقیقت سرو دسر با این باور عمومی نسبت به آن زمین تا آسمان تفاوت دارد! دسرها به هیچ عنوان به همراه وعده اصلی بر سر میز پذیرایی آورده نمی‌شوند، دسر باید با یک وقفه زمانی قابل‌توجه پس از وعده اصلی سرو شود تا تأثیر خودش را در هضم زودتر غذا به ثمر نشاند. در واقع فرهنگ غذایی ملل بر این باور است که دسرها به عنوان یک وعده غذای مجزا دارای هویت جداگانه‌ای هستند و نمی‌توان آن‌ها را صرفاً به عنوان یک پس‌غذا معرفی کرد، انواع دسر خود به عنوان یک وعده کامل شناخته می‌شوند که باید در فاصله زمانی معینی پس از وعده اصلی سرو شوند.

البته ناگفته نماند که دسرها همیشه طعم شیرینی ندارند و ممکن است در بعضی موارد شور یا پنیری باشند، این وعده لذیذ و خوشمزه همیشه سبک نیست و در بعضی موارد ممکن است کالری بسیار بالایی داشته باشد که در چنین شرایطی باید حد اعتدال را در خوردن آن رعایت کرد. همچنین باید توجه داشت که سرو دسر تنها مختص دو وعده سنگین ناهار و شام است. با این حساب درخواست سرو دسر پس از وعده صبحانه کاملاً بی‌معناست و شما می‌توانید دسر را به تنهایی به عنوان صبحانه میل کنید!

در کشورهای مختلف انواع خوراکی مانند ژله، پودینگ میوه‌ای، نوعی شیرینی یا پای، سوفله، تارت یا ترکیبی از این نوع خوراکی‌ها را به‌عنوان دسر می‌شناسند. در ایران نیز خوراکی‌های شیرینی مانند بستنی سنتی، شیرینی‌های محلی، انواع حلوا، انواع کیک، فرنی، شله‌زرد، شیر برنج و … به عنوان دسر معرفی می‌شوند.

دسرهای یخچالی بدون نیاز به پخت!

یکی از محبوب‌ترین انواع دسرها آن دسته از دسرهایی هستند که در ردیف دسرهای یخچالی و بدون نیاز به پخت دسته‌بندی می‌شوند. این نوع دسرها معمولاً طرز تهیه ساده‌ای دارند، به سرعت آماده می‌شوند و برای درست کردنشان نیاز به هیچ پیش‌زمینه آشپزی ندارید!

پایه اصلی در تهیه این نوع دسرها یا استفاده از بیسکوییت پتی بور و لیدی فینگر به همراه ترکیب خامه‌ای-شکلاتی است، یا حالت ژلاتینی دارند و برای درست کردنشان تنها به پودر پودینگ یا پودر ژله و آب جوش نیاز دارید! از محبوب‌ترین انواع دسرهای یخچالی و بدون نیاز به پخت می‌توان به کیک شکلاتی یخچالی، تیرامیسو، ژله رنگین‌کمان و پودینگ میوه‌ای نیمه آماده اشاره کرد.

اگر هوس دسر کرده‌اید و یا به زودی میزبان جمعی از دوستانتان هستید بیا به هر دلیلی به دنبال یک روش ساده در تهیه دسر می‌گردید که به وقت، دقت و توجه چندانی احتیاج نداشته باشد، دسرهای یخچالی بهترین گزینه برای شما هستند.

انواع دسر با شیر

بعد از معرفی انواع دسرهای یخچالی، رتبه ساده‌ترین دسرهای خانگی به آن دسته از دسرهایی تعلق می‌گیرد که در طرز تهیه آن‌ها از شیر استفاده می‌شود. با اینکه شیر یکی ارزشمندترین منابع غذایی مورد نیاز برای بدن انسان است، اما عده‌ای ممکن است مصرف آن به صورت خام و یا به تنهایی را دوست نداشته باشند، به خصوص به وفور دیده می‌شود که کودکان از خوردن شیر امتناع می‌کنند، این در صورتیست که همه ما در هر رده سنی باید مصرف شیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم.

تهیه انواع دسر با شیر سبب می‌شود تا علاوه بر بهره‌مند شدن از انواع مواد مغذی موجود در شیر مانند پروتئین، کلسیم، منیزیم، فسفر و انواع ویتامین مثل ویتامین آ و ویتامین‌های گروه ب یک دسر آسان، سریع و خوشمزه داشته باشیم که هم به عنوان وعده دسر برای بزرگ‌سالان و هم به عنوان میان وعده برای کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در دستور تهیه این نوع دسرها شیر عضو ثابت است، برای مثال دسر پاناکوتا با مواد اولیه شیر، شکر، خامه و ژله یک دسر بسیار ساده، خوشمزه با شیر است که می‌توان با تغییر طعم ژله به انواع جدیدی از آن رسید؛ اما استفاده از شیر در تهیه این نوع دسر ثابت است. هرچند که پاناکوتا یک دسر ایتالیایی و نام آن به معنای خامه پخته شده است؛ اما در بعضی از انواع پاناکوتا می‌توان خامه را حذف کرد ولی شیر عضو ثابت در تهیه این دسر است.

دسرهای دیگری نظیر انواع پودینگ‌ها، از پودینگ‌های میوه‌ای گرفته تا پودینگ‌های شکلاتی در صورتی که در خانه و به صورت کاملاً خانگی آماده شوند برای تهیه به شیر نیازمند هستند. انواع پودینگ‌ها نیز در دسته محبوب‌ترین دسرها جای می‌گیرند، طرز تهیه ساده‌ای دارند و تقریباً با هر ذائقه‌ای جور هستند.

انواع دسرهای ایرانی

برخلاف تصور عموم که گمان می‌کنند در میان دستور غذاهای ایرانی هیچ گزینه‌ای به عنوان دسر تعریف نشده است، باید بگوییم که در کتب آموزش آشپزی ایرانی تعداد بسیار زیادی دستور غذایی برای تهیه دسر وجود دارد که چندتایی از آن‌ها را بی آنکه بدانید در دسته دسرهای ایرانی جای دارند، بارها امتحان کرده اید!

همان‌طور که میدانید وعده‌های غذایی و دسرها در هر منطقه با توجه به ذائقه مردم شکل گرفته‌اند. برای مثال مردم آمریکا و بخش‌هایی از اروپا دوست دارند انواع تارت میوه به همراه ژله، خامه یا سس شکلات غلیظ را به عنوان دسر میل کنند. ایتالیایی‌ها یک نوع شورینی (شیرینی با طعم شوری!) مخصوص به خود را دارند که خمیرش را در روغن سرخ کرده و به همراه شکلات داغ به عنوان دسر میل می‌کنند، کشورهای آسیایی مردم طالب این هستند که ترکیبی از انواع میوه‌ی خرد شده را به همراه شیرینی‌های سنتی منطقه به عنوان دسر میل کنند، ایران هم مانند تمام مناطق سلیقه و ذائقه خاص خودش را در تهیه و سرو دسر دارد!

دسرهای ایرانی غالباً طعم شیرینی دارند، از کیک و بستنی گرفته تا انواع میوه‌ها و شیرینی‌های محلی که به عنوان دسر آماده می‌شوند همگی طعم شیرینی به همراه دارند. بستنی سنتی زعفرانی از دسرهای محبوب مردم در ایران است که اگر امتحان کرده باشید قطعاً تائید می‌کنید سرو آن پس از یک وعده سنگین غذایی چقدر می‌چسبد. در تابستان هم میوه‌های شیرینی مانند هندوانه، خربزه، طالبی و… به شکل برش خوره یا به شکل فالوده (میکس شده) انتخاب خوب به عنوان دسر هستند.

البته به جز موارد ذکر شده در بالا دستورهای سنتی و خاص ایرانی هم برای تهیه دسر وجود دارد؛ می‌پرسید چه دستورهایی؟ دستور پخت دسرهای ایرانی که با عطر گلاب و دیگر عرقیجات گیاهی و اسانس‌های معروفی چون زعفران، هل و دارچین به یاد می‌آید، کم نیست، برای مثال دستور تهیه فرنی، شیربرنج، شله‌زرد، مسقطی، طرز تهیه حلوا ساده، انواع شیرینی برنجی، کاک، رشته برشته، رشته خشکار رشت و … از دسرهای سنتی ایرانی هستند که شاید خیلی از آن‌ها را پیش از این امتحان کرده باشید اما از اینکه در ردیف دسرها دسته‌بندی می‌شوند بی‌اطلاع باشید!